Wat is klinische hypnose (hypnotherapie)?
Wanneer men spreekt van klinische hypnose wordt wel eens de term ‘hypnotherapie’ gebruikt. Hypnotherapie is echter een misleidende naam – Hypnose is geen therapie op zich. Hypnose wordt beter gezien als een ‘tool’ – Een manier of methode om met het gebruik van hypnose bedoelde doelen te bereiken. Net zoals een mechanieker een goed begrip heeft van techniek, heeft een goede hypnotherapeut zich onderbouwd met modellen en kennis over geneeskunde, menselijke emoties en gedrag.
Het woord ‘hypnose’ op zich is wat misleidend. Het stamt van ‘hypnos’ wat in het Grieks ‘slaap’ betekent terwijl iemand onder hypnose zeker niet ‘slaap’ of ‘weg’ is; dit is nochtans de vrees van velen, dat ze onder hypnose controle zullen verliezen en op deze wijze verkeerdelijk beïnvloed of gemanipuleerd kunnen worden.
De persoon die onder hypnose is, slaapt zeker niet, integendeel zelfs, iemand die in een hypnotische trance is, is bijzonder alert en kan focussen op gewaarwordingen en herinneringen die vaak in het normaal waakbewustzijn niet toegankelijk zijn.
Als je therapie wenst waarbij hypnose gebruikt wordt, moet je jezelf ervan verzekeren dat je behandelaar /therapeut een degelijke basisopleiding heeft gehad (officieel erkend beroep zoals arts, master psychologie, bachelor gezondheidszorg vb verpleegkundige, vroedvrouw). De hypnosedeskundige binnen het vakgebied psychotherapie heeft naast zijn opleiding en training in hypnose minstens nog een langdurige en erkende psychotherapie opleiding in minstens een therapiemodel (zoals bijvoorbeeld cognitieve gedragstherapie of oplossingsgerichte psychologie).
De VHYP-hypnosedeskundige heeft eveneens met goed gevolg (onder supervisie van ervaren supervisoren – psychiaters, psychologen en artsen-specialisten of tandartsen) een basis- en voortgezette hypnose-opleiding gevolgd, van minimaal 180 à 200 opleidingsuren, met praktijkoefening en publiceerbare eindpaper.
Er zijn veel verschillende therapiemodellen. Het is zinvol om bij een psychotherapeutische behandeling je therapeut te vragen in welk(e) model(len) hij getraind is.Enkele voorbeelden van erkende therapiemodellen zijn:
Cognitieve gedrags therapie | |
Clientgerichte therapie | |
Oplossingsgerichte therapie | |
Systeemtherapie | |
Psychodynamische therapie |
Lekenhypnose
Klinische hypnose
Wat gebeurt er in een hypnotherapie sessie?
Dit hangt sterk af van de therapeut, de patiënt, en het probleem waarrond gewerkt wordt. Het is gebruikelijk dat de therapeut de patiënt begeleidt in een staat van hypnose met een ‘hypnotische inductie’. Dit kan bijvoorbeeld tot het volgende leiden: instructies voor relaxatie, aangename visualisaties, aftellen of suggesties om tot relaxatie en verdieping te komen. Eenmaal onder hypnose zijn er vele opties, die sterk kunnen verschillen naar gelang de therapeutische oriëntatie van de therapeut.
Directe suggesties om een beleving te veranderen
In sommige gevallen zal een therapeut een directe suggestie geven (vb. Terwijl je focust op aanwezig zijn op die aangename plaats, kan je jezelf toelaten om de intensiteit (van de beleving, pijn, misselijkheid) te verminderen.
Opnieuw bezoeken of verwerken van lastige herinneringen
Soms zal de therapeut de cliënt helpen om herinneringen uit het verleden terug op te zoeken. Als de therapeut gelooft dat bepaalde herinneringen of gebeurtenissen voor moeilijkheden zorgen, kan het nuttig zijn deze te identificeren, bekijken en uit te klaren of verwerken op verschillende manieren. Zo kan de therapeut de cliënt bijvoorbeeld uitnodigen om een traumatische herinnering op een tv scherm ‘te bekijken’.
Exploreren van de oorsprong van een probleem
Hypnotische technieken kunnen gebruikt worden om de oorsprong van een probleem te exploreren. Volgens sommige psychologische modellen kunnen onopgeloste of onverwerkte emoties gerelateerd aan vroegere gebeurtenissen (die de cliënt misschien zelfs vergeten is) een oorzaak zijn van huidige stress of problemen. Een gebruikelijke manier om de originele gebeurtenis te achterhalen is gebruik maken van de ‘affect bridge’-techniek. Bij deze techniek identificeert de cliënt een recent moment waarop ze een bepaalde emotie voelden (bijvoorbeeld schaamte) en kan de cliënt uitgenodigd worden om ‘je geest de kans te geven om een andere significante gebeurtenis uit je verleden te vinden waar je hetzelfde gevoel beleefde’.
Zal ik me herinneren wat er in een hypnotherapie sessie gebeurd?
Net zoals hypnose op zichzelf weinig effect heeft op het geheugen, heeft hypnotherapie dat ook niet. Geheugen is enkel beïnvloed als er een specifieke suggestie wordt gegeven om iets te vergeten om de cliënt te beschermen. (de hypnotherapeut geeft bijvoorbeeld de suggestie ‘je zal je niets herinneren van deze sessie wanneer je je ogen open doet’).
Bronnen : Vrij vertaald en aangepast naar Belgische situatie uit
http://hypnosisandsuggestion.org/what-is-hypnotherapy.html
Aanbeveling en waarschuwing
Op talrijke websites wordt hypnose aangeprezen als een soort wondertechniek. Behandelstructuren en praktijken onder leiding van allerhande coaches, behandelaars, therapeuten en healers schoten de laatste jaren als paddenstoelen uit de grond. De namen van deze instellingen zijn vaak indrukwekkend: hypnosekliniek, centrum voor hypnosetherapie, referentiecentrum voor hypnose, tot de pretentie “dé enige échte hypnose aan te bieden” enz. De behandelaars van deze instellingen deinzen er niet voor terug om zichzelf aan te prijzen als erkend door een hele resem van (vaak schimmige) nationale en internationale instellingen of verenigingen en stellen hun team stelselmatig voor als succesvol en ervaren. Het is belangrijk om te weten dat er in België momenteel geen enkele officiële erkenning van het statuut van ‘hypnotherapeut’ is. Het is dus zeker aan te raden om alleen een hypnotherapeut of hypnosedeskundige te raadplegen die vooraf reeds een degelijke wetenschappelijke opleiding kreeg aan een universitaire instelling of een hogeschool; minstens een bachelor in maatschappelijke werk, toegepaste psychologie of een andere relevante opleiding in menswetenschappen.
Het is tevens aangeraden om je eerst te vergewissen van de basisopleiding van deze coaches en therapeuten. Je zal vaak schrikken als je merkt dat er vaak helemaal geen wetenschappelijke onderbouw is op het vlak van opleiding en training van de behandelaars.
Als je dan uiteindelijk bekijkt voor welke problematiek je er terecht kan, lijkt het wel alsof met hypnose alles kan worden behandeld, vaak in enkele korte en eenvoudige sessies. Niettegenstaande het feit dat hypnose vaak wonderbaarlijke effecten heeft en een prachtig instrument is ter ondersteuning van een psychotherapie, een medische interventie of een medische behandeling, is het totaal uit de lucht gegrepen om te stellen dat je in één of een paar sessies zal herstellen van een probleem waar je reeds jaren mee worstelt.
Bijvoorbeeld de behandeling van een langdurig trauma aan de hand van hypnose, is een zuivere utopie. Het moment om tijdens een traumabehandeling met hypnose te werken zal bijzonder zorgvuldig moeten worden overwogen door de psychotherapeut.
Tenslotte is het belangrijk om je te vergewissen van de prijs van de sessies. Deze ligt soms uitermate hoog in bovenvermelde structuren. De gangbare prijs voor een psychotherapie sessie van ongeveer een uur, zou momenteel tussen de 50 à 80€ moeten liggen. Hypnotiseurs die je veel hogere tarieven aanrekenen voor veel kortere sessies, omdat deze zogezegd meteen succesvol zullen zijn, maken je iets wijs.
Ingebeelde maagringen om te vermageren, definitieve verwerking van jeugdtrauma’s, je persoonlijkheid veranderen, enz. door middel van enkele hypnosesessies is simpelweg onmogelijk zonder een degelijke allesomvattende begeleidende psychotherapie.
Erik De Soir
Nicole Ruysschaert
Vertaling: Nicky Caelen